Özel güvenlik şirketleri tarafından hizmet satın almak isteyen işletmelerin ve özel güvenlik görevlisi olarak çalışan personellerin merak ettiği konuların başında; vardiya sistemleri ve fazla çalışmadan ötürü aylık oluşan mesai hesaplamaları gelmektedir. Ro Group Özel Güvenlik Hizmetleri Anonim Şirketi olarak özel güvenlik sektörüne özgü oluşturulan vardiyalar ve mesai hesaplamalarını İş Kanunu çerçevesinde sizler için şu şekilde açıklayabiliriz. (Aynı zamanda makale sonunda örnek vardiya çizelgelerine de ulaşabilirsiniz.)

İş Kanuna göre bir işçi hem haftada 45 saatten fazla hem günde 11 saatten fazla çalıştırılmamalıdır. Diğer bir kural ise gece vardiyalarında işçilerin 7,5 saatten fazla çalıştırılamayacağıdır. Yine aynı kanun çerçevesinde bir işçi yılda en fazla 270 saat mesai yapabilir. Bu 3 ana başlıkta toplanan İş Kanunu ilk bakışta özel güvenlik vardiya sistemlerine uymamaktadır. Ancak 6645 sayılı Torba Yasasının 04.04.2015 tarihinde getirdiği Ek düzenleme ile getirilen istisna hükmü ile sağlık sektörü ve özel güvenlik sektöründe çalışan personellerden yazılı onay alınması şartı ile 7,5 saatin üzerinde gece çalışmasına müsaade edildiği gibi çalışanların 24 saatte 2 posta ile vardiyalı çalışmalarına onay vermiştir.

Örnek Vardiya Sistemleri (2+2+2 vardiya sistemi ve çizelgesi ile 12 saatlik vardiya örneği.)

Bu çerçevede oluşturulan özel güvenlik çalışma sistemleri genel olarak 3 vardiya sistemi olarak ele alınmaktadır.

1.  8 saatlik 3'lü vardiya sistemi
2. 12/24 12 saatlik 2'li vardiya sistemi (12 24 çalışma sistemi)
3. 12/36 12 saatlik 2'li vardiya sistemi (12 36 çalışma sistemi)

Ancak İstanbul, Ankara, İzmir , Kocaeli gibi Türkiye'nin mega kentleri ile orta ve büyük ölçekli sanayi tesislerinin çoğunlukta olduğu organize sanayi bölgelerinde ihtiyaca göre farklı çalışma sistemleri Özel Güvenlik Firmaları tarafından uygulanmaya başlanmıştır.
Tek vardiya ile üretim yapan bir çok işletme hafta içi gündüz özel güvenlik veya güvenlik personeli çalıştırmayarak kendi bütçelerinde tasaarrruf yaparken farklı saat dilimlerinde sadece gece veya hafta içi gece haftasonları 24 saat özel güvenlik şirketleri personeli çalıştırmak istemektedirler.

Bahsi geçen bu sistemleri Ro Group Özel Güvenlik Hizmetleri Anonim Şirketi olarak nasıl uyguladığımızı; personellerin haftada kaç gün ve ayda kaç saat çalıştıklarını, bu çalışmaların sonucunda kaç saat fazla mesai oluştuğunu ve oluşan mesailerin nasıl hesaplandığını birlikte inceleyelim.

8 Saatlik 3'lü Vardiya Sistemi

24 saatlik gün; İşletmenin çalışma saatlerine göre 24 saatlik günü 8 saatlik 3 vardiyaya bölerek oluşturulan çalışma sistemidir. Bununla ilgili olarak genelde uygulanan 2 farklı çalışma sistemi mevcuttur. Bunları şu şekilde izah edebiliriz;

1. 07:00 / 15:00 ; 15:00 / 23:00 ; 23:00 / 07:00
2. 08:00 / 16:00 ; 16:00 / 24:00 ; 24:00 / 08:00

Her bir özel güvenlik personeli haftada 6 gün çalışarak ; 1 gün izin yapmaktadır. Genel olarak bahsi geçen 3 vardiyada personeller haftada 2 şer gün çalışarak 7. gün izin yapmaktadırlar.

8 saatlik çalışmanın İş Kanununa göre 0,5 saati yemek istirahatı olarak düşülür ve geriye kalan 7,5 saat fiili günlük çalışma saati olarak bordroya işlenir.

6 gün x 7,5 saat = 45 saat çalışma İş Kanununda geçen yasal çalışma süresi içerisinde yer almakta ve özel güvenlik çalışanları için fazla bir çalışma yani mesai oluşmamaktadır. Üstelik İş Kanuna göre gece çalışması için belirlenen 7,5 saatlik çalışma süresi sınırı aşılmadığı için özel güvenlik personellerinin gece çalışmasından dolayı muvafakatname vermesine gerek yoktur.

12 / 24, 12 Saatlik 2'li Vardiya Sistemi (2+2+2 veya 2 gündüz + 2 gece + 2 off olarak bilinen çalışma sistemi)

Kadro yapısı 3 ve 3'ün katı olan her çalışmaya rahatlıkla uygulanabilen bir sistem olup ; özel güvenlik personellerinin tercih ettiği gündüz ve gece çalışmasının eşit bir şekilde harmanlandığı bir çalışma sistemidir. Bu sistemde 24 saatlik gün ikiye bölünerek, 12 saat üzerinden 2 vardiya şeklinde uygulanmaktadır.

08 : 00 / 20 : 00 Gündüz Vardiyası
20 : 00 / 08 : 00 Gece Vardiyası

3 kişilik bir kadro yapısında her özel güvenlik görevlisi 2 gün gündüz vardiyasında, 2 gün gece vardiyasında çalışmasını tamamladıktan sonra 2 gün vardiya izni yani "Off" kullanır. Bu sistemde her bir özel güvenlik görevlisi ayda 20 gün olacak şekilde toplamda 240 saatlik çalışma yapar.

11 saat x 20 gün = 220 saat aylık çalışma süresi ; İş Kanuna göre bir çalışanın aylık fiili çalışma süresi 195 saat olduğundan 220-195 = 25 saat fazla çalışma yani mesai oluşmaktadır.

Ancak İş Kanunu çalışma süreleri 12 saatlik vardiyalara göre belirlenmediğinden aynı kanun gereği bir personelin yıllık fazla çalışma süresi 270 saatle sınırlandırılmıştır. Buna göre özel güvenlik görevlileri aylık 270 / 12 = 22,5 saat ile sınırlı olacak şekilde mesai yapabilirler. 25 -22,5 = 2,5 saat x 12 ay = 30 saatlik yıllık fazla çalışma süresini aşan kısım için özel güvenlik personellerine izin verilmesi gerekmektedir.

Sağlık personelleri ile özel güvenlik personelleri için 6645 sayılı Torba Yasa ile getirilen istisna gereği gece 7,5 saatin üzerinde çalışma için personellerden yazılı onay alınması gerekmektedir.12/24 sisteminde çalışacak özel güvenlik personellerinden yasa gereği bu yazılı onay yani muvafakatname özel güvenlik şirketlerince alınır.

12/36, 12 Saatlik 2'li Vardiya Sistemi (12 / 36 Çalışma Sistemi Nedir?)

Bu çalışma sistemi genel olarak 2 farklı kadro sayısı ve çalışma şeklinde kullanılır.

1- 3 kişilik bir Özel Güvenlik kadrosundan oluşan bu sistem ; 1 personelin hafta içi gündüz vardiyasında sabit çalışması müşteri tarafından talep edildiğinde veya Özel Güvenlik Firmaları tarafından iş yoğunluğunun çok olduğu gündüz vardiyalarında işlerin doğru bir şekilde ilerlemesi ; iletişimin doğru bir şekilde yapılabilmesi için tercih edilen bir sistemdir.Bu sistemde 1 personel hafta içi 08:00 / 20:00 vardiyasında sabit çalışır ve ayda 22 gün ayda 264 saatlik çalışma gerçekleştirir.Diğer 2 personel ise hafta içerisinde sırayla geceleri çalışır iken hafta sonları 12/24 sistemi içerisinde gündüz ve gece vardiyalarını paylaşırlar.Bu personellerin aylık çalışma gün sayıları 19 olup ; 15 gün gece 4 gün gündüz vardiyasında çalışırlar ve ayda 228 saatlik çalışma gerçekleştirirler.

Gündüz sabit çalışan personel için aylık fazla çalışma mesai hesabı
22 gün x 11 saat = 242 saat aylık çalışma olup ; 242 – 195 = 47 saat aylık fazla çalışma
12 aylık fazla çalışma süresi bu durumda ; 47 saat x 12 ay = 564 saat İş Kanunu gereği yapılamayacağından 564 – 270 = 294 saat / 12 saat = 24,5 gün yıl içerisinde bu personel yerine Joker personel veya her ay vardiya değişimi yapılarak personellerin yıl içerisinde eşit çalıştırılması gerekmektedir.

Gece vardiyasında görev alan personeller için aylık fazla çalışma hesabı
19 gün x 11 saat = 209 saat aylık çalışma olup ; 209 – 195 =14 saat aylık fazla çalışma
Yıllık fazla çalışma süresi 14 saat x 12 ay = 168 saat olup ; bu şekilde çalışılan bir projede yıllık 3 personelin toplam 900 saat fazla çalışma süresi olmaktadır. 900 / 3 = 300 saat değişken bir vardiyada ( her ay farklı bir personelin hafta içi gündüz sabit çalışması) her bir personel için yıllık fazla çalışma süresi olup İş Kanununda bahsi geçen yıılık 270 saatlik çalışmayı geçtiği için yıl içerisinde toplam 8 gün yani 90 saat joker personel çalıştırılmalıdır.

2- 5 kişilik bir Özel Güvenlik kadrosu mevcut olup ; Gündüz vardiyasında 1 personel, Gece vardiyasında 2 personelin çalışması üzerine kurulmuştur.

Hafta içerisinde gündüz sabit çalışan özel güvenlik personeli ile gece çalışacak güvenlik personellerinin aylık çalışma gün sayısı, aylık çalışma süresi ve fazla mesai toplamını yukarıda anlatmıştık.
Bu sistemde hafta içi gündüz sabit çalışan personelin yıllık fazla çalışma süresi 564 saat ; hafta içi gece hafta sonu vardiyalı çalışan personellerin toplam yıllık fazla çalışma süreleri ise 672 saat olup bu şekilde çalışılan bir projede yıllık 5 personelin toplam 1236 saat fazla çalışma süresi olmaktadır. 1236 / 5 = 247,2 saat değişken bir vardiyada ( her ay farklı bir personelin hafta içi gündüz sabit çalışması) her bir personel için yıllık fazla çalışma süresi olup İş Kanunda bahsi geçen yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresi içerisinde kalınmaktadır.

Özel Güvenlik Firmalarının kullandığı vardiya düzenleme programı.

Özel güvenlik şirketlerince kullanılan muhtelif sayıda profesyonel bilgisayar programları mevcut olup, gerekli lisansın satın alması suretiyle bu tür bilgisayar programları özel güvenlik şirketlerince güvenlik hizmetlerindeki vardiya sistemlerinin hızlı şekilde oluşturulması için kullanılmaktadır.

Kurumsal özel güvenlik şirketleri arasında ilk akla gelen isimler arasında yer alan şirketimiz, müşterilerinin taleplerini karşılayacak biçimde olmak koşulu ile tüm vardiya düzenlerinde hizmet verebilmektedir. Siz de özel güvenlik hizmetine ihtiyaç duyduğunuz tüm alanlar için bizden özel güvenlik hizmet teklifi alabilirsiniz. Firmamızın web sitesinde bulunan Teklif formumuzu doldurduğunuz takdirde ekip arkadaşlarımız sizleri arayarak gerekli bilgilendirmeyi yapacak ve size en uygun teklifi ileteceklerdir.

Özel Güvenlik Nöbet Çizelgesi Örnekleri

Özel güvenlik vardiya sistemleri kapsamında örnek vardiya çizelgeleri aşağıdaki linkten indirebilirsiniz.

Özel Güvenlik 12 / 24 Örnek Vardiya Çizelgesi İndir

Özel Güvenlik 12 / 36 Örnek Vardiya Çizelgesi İndir

Özel Güvenlik Örnek Vardiya Çizelgesi Gündüz 1 Gece 2 Personel İndir

Özel Güvenlik 8 Saatlik 3 Kişi Örnek Vardiya Çizelgesi İndir